Ο θυρεοειδής αδένας συνιστά έναν από τους σημαντικότερους αδένες στο ανθρώπινο σώμα, που βρίσκεται στην περιοχή του λαιμού. Είναι υπεύθυνος για την παραγωγή σημαντικών ορμονών όπως η θυροξίνη (Τ4), η τριωδοθυρονίνη (Τ3), και η καλσιτονίνη (CT), οι οποίες ρυθμίζουν ποικίλες λειτουργίες του οργανισμού. Ο αδένας αυτός μπορεί να παρουσιάσει διαταραχές, οι οποίες διακρίνονται σε λειτουργικές και μορφολογικές. Οι τελευταίες αφορούν την ανάπτυξη ανατομικών μορφωμάτων στην περιοχή του αδένα, όπως η πολυοζώδης βρογχοκήλη.
Μία βρογχοκήλη αναπτύσσεται όταν ο θυρεοειδής αδένας παρουσιάζει διόγκωση. Εμφανίζεται ως ένα ορατό στο μάτι εξόγκωμα στην περιοχή του λαιμού. Η βρογχοκήλη μπορεί να είναι είτε απλή, να παρουσιάζει δηλαδή ομοιομορφία ως προς τη διόγκωση, είτε πολυοζώδης, δηλαδή να αναπτυχθεί μεγάλος αριθμός διάσπαρτων όζων στην περιοχή του θυρεοειδούς αδένα. Η πλειοψηφία των συγκεκριμένων όζων είναι καλοήθεις, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί κακοήθεια, δηλαδή καρκίνος στην περιοχή.
Η πολυοζώδης βρογχοκήλη έχει δύο μορφές, την τοξική και τη μη τοξική. Η τοξική σχετίζεται με την υπερβολική παραγωγή θυροξίνης, η οποία οδηγεί σε υπερθυρεοειδισμό, ενώ στη μη τοξική η παραγωγή θυροξίνης διατηρείται σταθερή.
Αιτίες εμφάνισης πολυοζώδους βρογχοκήλης
Οι αιτίες εμφάνισης της συγκεκριμένης πάθησης δεν είναι πάντα ξεκάθαρες. Η πολυοζώδης βρογχοκήλη σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οφείλεται σε:
- Υπερβολική ανάπτυξη του ιστού της περιοχής
- Κληρονομική προδιάθεση
- Έλλειψη ιωδίου
- Διατροφικούς παράγοντες
- Λήψη ορισμένων φαρμάκων
- Ύπαρξη φλεγμονής (θυρεοειδίτιδα Hashimoto)
- Ύπαρξη κάποιου νεοπλάσματος στον θυρεοειδή αδένα
Συμπτώματα πολυοζώδους βρογχοκήλης
Οι ασθενείς με πολυοζώδη βρογχοκήλη συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και συνήθως εντοπίζονται τυχαία μέσα από κάποια φυσική ή απεικονιστική εξέταση. Ωστόσο, αν η πολυοζώδης βρογχοκήλη είναι τοξική, μπορεί να εκδηλωθούν συμπτώματα υπερθυροειδισμού, όπως απώλεια βάρους, ταχυκαρδία, διαταραχές ύπνου, αυξημένη παραγωγή ιδρώτα, αύξηση στη θερμοκρασία, τριχόπτωση, δερματικά προβλήματα, νευρικότητα. Επίσης, αν η πάθηση έχει δημιουργήσει όζους μεγάλους σε μέγεθος που να είναι ορατοί στο μάτι, ασκείται πίεση στην περιοχή του λαιμού κι εκδηλώνονται συμπτώματα όπως η δυσκολία στην αναπνοή και την κατάποση και η αίσθηση πνιγμού. Τα συμπτώματα αυτά είναι ιδιαίτερα εμφανή σε περίπτωση που η πολυοζώδης βρογχοκήλη επεκτείνεται σε μέγεθος καθοδικά προς την περιοχή του θώρακα.
Διάγνωση πολυοζώδους βρογχοκήλης
Η διάγνωση της πολυοζώδους βρογχοκήλης γίνεται με διενέργεια φυσικής εξέτασης και λήψης του ιστορικού του ασθενούς. Ο αρμόδιος ιατρός στη συνέχεια ζητά περαιτέρω αιματολογικές εξετάσεις για τον πλήρη έλεγχο της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα και υπερηχογράφημα θυρεοειδούς. Ανάλογα με τα ευρήματα, μπορεί να πραγματοποιηθεί βιοψία του όζου ή των όζων για τον αποκλεισμό κακοήθειας.
Θεραπεία πολυοζώδους βρογχοκήλης
Αν δεν εντοπίζεται κάποια κακοήθεια στην περίπτωση πολυοζώδους βρογχοκήλης, τότε συνιστάται τακτική παρακολούθηση με επαναληπτικά υπερηχογραφήματα και βιοψίες, ενώ δεν χορηγείται φαρμακευτική αγωγή.
Αν ωστόσο οι όζοι δημιουργήσουν ανησυχητικά ή ενοχλητικά συμπτώματα, αυξάνονται συνεχώς σε μέγεθος, ή υπάρξει υποψία κακοήθειας, τότε συνιστάται χειρουργική αντιμετώπιση. Η επέμβαση που χρησιμοποιείται σε αυτή την περίπτωση είναι η μερική ή ολική θυρεοειδεκτομή, δηλαδή η μερική ή ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα. Αποτελεί επέμβαση που είναι σημαντικό να διενεργείται από έμπειρο χειρουργό, καθώς η περιοχή διαθέτει μεγάλο βαθμό ευαισθησίας και περιβάλλεται από τα φωνητικά νεύρα και τους παραθυροειδείς αδένες. Γι’αυτό το λόγο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ειδικός νευροδιεγέρτης για την προφύλαξη των φωνητικών χορδών.