Πρόπτωση είναι όταν οποιοδήποτε μέρος του σώματος γλιστρά ή πέφτει από την κανονική του θέση. Η πρόπτωση ορθού προκύπτει όταν το ορθό – το κατώτερο τμήμα του παχέος εντέρου – πέφτει ή γλιστράει έξω από τον πρωκτό. Αν η πρόπτωση βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, τότε μπορεί να πραγματοποιηθεί πλήρης προεξοχή του ορθού από τον πρωκτό. Υπάρχουν τρεις τύποι πρόπτωσης:

• Ολική πρόπτωση: Ολόκληρο το ορθό προεξέχει από τον πρωκτό, αρχικά κατά τη διάρκεια των εντερικών κινήσεων και στη συνέχεια μόνιμα.
• Πρόπτωση του βλεννογόνου ή αλλιώς μερική πρόπτωση: Μέρος της επένδυσης του ορθού βγαίνει από τον πρωκτό. Το φαινόμενο αυτό εντοπίζεται συχνά σε παιδιά κάτω των 2 ετών.
• Εσωτερική πρόπτωση: Το ορθό έχει αρχίσει να πέφτει αλλά δεν προεξέχει ακόμα από τον πρωκτό. Συνήθως μπορεί να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ εσωτερικής πρόπτωσης και άλλων εντερικών νοσημάτων όπως για παράδειγμα πολύποδες ή όγκοι.

Αιτίες εμφάνισης πρόπτωσης ορθού

Διάφορες αιτίες μπορεί να συνδράμουν στην εμφάνιση ορθικής πρόπτωσης, μερικές από τις οποίες είναι:

• Μακροχρόνιο ιστορικό διάρροιας ή δυσκοιλιότητας
• Ύπαρξη χρόνιου βήχα
• Μακροπρόθεσμο ιστορικό καταπόνησης κατά τη διάρκεια των κενώσεων
• Η προχωρημένη ηλικία, καθώς αποδυναμώνονται οι μύες και οι σύνδεσμοι στην περιοχή του ορθού
• Προηγούμενος τραυματισμός στην περιοχή του πρωκτού ή του ισχίου
• Νευρική βλάβη που επηρεάζει την ικανότητα των μυών να σφίγγονται και να χαλαρώνουν, η οποία θα μπορούσε να προκληθεί από εγκυμοσύνη, επιπλοκές κολπικού τοκετού, παράλυση σφιγκτήρα πρωκτού ή τραυματισμό στη σπονδυλική στήλη ή την πλάτη
• Ύπαρξη ασθενειών όπως η κυστική ίνωση και οι εντερικές λοιμώξεις

Συμπτώματα πρόπτωσης ορθού

Η πρόπτωση ορθού εκδηλώνεται με τα εξής συμπτώματα:

• Προεξοχή τμήματος του ορθού από τον πρωκτό
• Ατελείς κενώσεις
• Πρωκτική αιμορραγία
• Ακράτεια κοπράνων
• Δυσκοιλιότητα ή/και διάρροια

Αν η πάθηση δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, τα συμπτώματα της δυσκοιλιότητας και της ακράτειας ενδέχεται να παρουσιάσουν επιδείνωση, ενώ το ορθό μπορεί να παρουσιάζει προοδευτική ένταση και συχνότητα πρόπτωσης από τον πρωκτό.

Διάγνωση πρόπτωσης ορθού

Η διάγνωση για την πρόπτωση ορθού πραγματοποιείται με τη διενέργεια κλινικής εξέτασης και λήψης ιστορικού του ασθενούς, με προσεκτική επισκόπηση της πάσχουσας περιοχής για τον εντοπισμό της πάθησης. Ο αρμόδιος ιατρός ενδέχεται να ζητήσει την πραγματοποίηση περαιτέρω εξετάσεων για πρόσθετη διερεύνηση της πάθησης όπως κολονοσκόπηση, ορθοπρωκτική μανομετρία ή μαγνητική πρωκτογραφία.

Θεραπεία πρόπτωσης ορθού

Οι θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση της πρόπτωσης ορθού εξαρτώνται από διάφορες συνθήκες. Αυτές είναι η ηλικία και η γενικότερη υγεία του ασθενούς, το στάδιο και η βαρύτητα της πάθησης. Σε πρώιμο στάδιο ορθικής πρόπτωσης συνιστάται συντηρητική θεραπεία, με την ένταξη πλήθους φυτικών ινών στη διατροφή του ασθενούς για τη διευκόλυνση των κενώσεων και αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, και διενέργεια φυσικοθεραπείας του πυελικού εδάφους με εφαρμογή ασκήσεων Kegel.

Αν η πρόπτωση ορθού βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, τότε συνιστάται χειρουργική αντιμετώπιση είτε με Διαπερινεϊκή ορθοσιγμοειδεκτομή (Eπέμβαση Altemeier), με εκτομή βλεννογόνου του ορθού (Επέμβαση Delorme), ή με ορθοπηξία, η οποία σημειώνει το μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας με ελάχιστες πιθανότητες υποτροπής και μπορεί να πραγματοποιηθεί από τον αρμόδιο χειρουργό είτε με ανοιχτό χειρουργείο είτε ρομποτικά.