Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων στους ιστούς του παγκρέατος. Το πάγκρεας αποτελεί βασικό αδένα του πεπτικού συστήματος του οποίου η θέση εντοπίζεται πίσω από το κάτω μέρος του στομάχου. Το πάγκρεας απελευθερώνει ένζυμα που βοηθούν την πέψη και παράγει ορμόνες όπως η ινσουλίνη που βοηθούν στη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα.
Στο πάγκρεας μπορεί να εμφανιστούν διάφοροι τύποι όγκων, καρκινικών και μη. Η πιο συνηθισμένη μορφή καρκίνου του παγκρέατος έχει ως αφετηρία τα κύτταρα που συνθέτουν τους πόρους μέσω των οποίων γίνεται η μεταφορά πεπτικών ενζύμων έξω από αυτό, και ονομάζεται αδενοκαρκίνωμα του παγκρεατικού πόρου. Η επόμενη, πιο σπάνια μορφή παγκρεατικού καρκίνου είναι η ύπαρξη νευροενδοκρινών όγκων, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή υπερβολικής ποσότητας ορμονών. Μπορεί να ονομάζονται με βάση τον τύπο της ορμόνης που παράγει το κύτταρο.
Καρκίνος Παγκρέατος: Αιτίες εμφάνισης
Έχει διαπιστωθεί πως η ύπαρξη ορισμένων παραγόντων είναι υπεύθυνη για την αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου του παγκρέατος. Αυτοί είναι:
- Η ηλικία, καθώς η συγκεκριμένη νόσος πλήττει άτομα μεγαλύτερης ηλικίας
- Η ύπαρξη κληρονομικής προδιάθεσης
- Οικογενειακό ιστορικό γενετικών συνδρόμων που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου, όπως η γονιδιακή μετάλλαξη BRCA2 και το σύνδρομο Lynch
- Η ύπαρξη ιστορικού χρόνιας παγκρεατίτιδας και σακχαρώδους διαβήτη
- Διατροφικές συνήθειες όπως η υπερβολική κατανάλωση τροφών πλούσιων σε λίπος
- Το αυξημένο σωματικό βάρος
- Το κάπνισμα
- Χημικά στοιχεία όπως η ναφθυλαμίνη και η βενζυδίνη
Καρκίνος Παγκρέατος: Συμπτώματα
Ο καρκίνος του παγκρέατος σε σπάνιες περιπτώσεις γίνεται αντιληπτός στα αρχικά του στάδια, όπου παρουσιάζει μεγαλύτερες πιθανότητες ίασης. Αυτό συμβαίνει επειδή παρουσιάζεται συχνά ως ασυμπτωματικός έως ότου πραγματοποιήσει μετάσταση σε άλλα όργανα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Ίκτερο (κιτρίνισμα του δέρματος ή του λευκού σημείου των ματιών)
- Πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα με πιθανή εξάπλωση στην πλάτη.
- Απώλεια όρεξης
- Υπερβολική κούραση
- Εντοπισμός ανοιχτόχρωμου χρώματος στα κόπρανα και σκουρόχρωμου χρώματος στα ούρα
- Απώλεια βάρους
- Σχηματισμός θρόμβων αίματος στο σώμα
- Φαγούρα στο δέρμα
- Εκδήλωση σακχαρώδους διαβήτη
- Ναυτία και εμετός
Διάγνωση καρκίνου του παγκρέατος
Εξαιτίας της απουσίας εμφάνισης συμπτωμάτων στα πρώιμα στάδια της νόσου, η διάγνωση σπανίως πραγματοποιείται νωρίς. Εάν ο αρμόδιος ιατρός υποψιάζεται την ύπαρξη καρκίνου του παγκρέατος, μπορεί να ζητήσει απεικονιστικές εξετάσεις όπως υπερηχογράφημα, και πιο συγκεκριμένα ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα με παράλληλη λήψη υλικού για βιοψία. Μετά το θετικό αποτέλεσμα της βιοψίας πραγματοποιείται είτε αξονική είτε μαγνητική τομογραφία για τον εντοπισμό του ακριβούς σημείου του όγκου ή την ύπαρξη μεταστάσεων.
Καρκίνος Παγκρέατος: Θεραπεία
Οι θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του παγκρέατος επιλέγονται ανάλογα με το στάδιο εξάπλωσης της νόσου. Υπάρχουν τρεις επιλογές, η χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία και η ακτινοβολία, οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν συνδυαστικά. Υπάρχει αυξημένη αναγκαιότητα χειρουργικής αντιμετώπισης από εξειδικευμένο χειρουργό με τη διενέργεια επεμβάσεων όπως η κλασική παγκρεατοδωδεκαδακτυλεκτομή (Whipple), η ολική ή περιφερική παγκρεατεκτομή, με βάση το μέγεθος και το σημείο του όγκου. Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να πραγματοποιείται αφαίρεση των λεμφαδένων που εντοπίζονται στον περινευριδιακό αλλά και τον περιαγγειακό ιστό της πάσχουσας περιοχής. Δυστυχώς, η διενέργεια χειρουργικής επέμβασης δεν είναι εφικτή σε όλα τα περιστατικά. Ο Γενικός Χειρουργός στην Αθήνα Δρ. Βασίλειος Κοντοστόλης πραγματοποιεί κατά περίπτωση, την κατάλληλη τεχνική χειρουργικής επέμβασης για την αποκατάσταση της πάθησης.