Οι αιμορροΐδες αντιπροσωπεύουν μια από τις πιο συχνές σε εμφάνιση παθήσεις πρωκτού. Αυτές συνιστούν αγγειακές μάζες που εντοπίζονται στο χαμηλότερο τμήμα του ορθού και του πρωκτού. Φυσιολογικά είναι απαραίτητες και δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα. Αντιθέτως, ζήτημα προκύπτει σε περίπτωση που αναπτυχθεί φλεγμονή σε αυτές με αποτέλεσμα να διογκωθούν καθώς συσσωρεύεται εκτεταμένη ποσότητα αίματος στο εσωτερικό τους. Οι αιμορροΐδες χωρίζονται σε εσωτερικές και εξωτερικές, ανάλογα με το σημείο που βρίσκονται. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες εντοπίζονται στο εσωτερικό του πρωκτικού σωλήνα και δεν είναι ορατές, σε αντίθεση με τις εξωτερικές αιμορροΐδες που αν παρουσιάσουν φλεγμονή και διογκωθούν μπορούν να γίνουν αντιληπτές με γυμνό μάτι. Αν και η αιμορροϊδοπάθεια, όπως έχει καθιερωθεί να ονομάζεται, η φλεγμονή και η διόγκωση των αιμορροΐδων, δεν είναι απειλητική για την υγεία, μπορεί να θέσει σημαντικά εμπόδια και δυσκολίες στην καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Εσωτερικές αιμορροΐδες: Αίτια
Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν στην ανάπτυξη εσωτερικών αιμορροΐδων. Η κύρια αιτία είναι η αυξημένη πίεση στις φλέβες της πυέλου και του ορθού, που οδηγεί σε οίδημα και φλεγμονή. Μια από τις βασικότερες αιτίες πρόκλησης της δυσάρεστης αυτής κατάστασης είναι η χρόνια δυσκοιλιότητα ή διάρροια, καθώς αμφότερες συμβάλλουν στην έντονη καταπόνηση κατά τη διάρκεια των κενώσεων και την αύξηση της πίεσης στις αγγειακές μάζες του πρωκτικού σωλήνα. Για την εμφάνιση δυσκοιλιότητας έχει ενοχοποιηθεί σε αρκετές περιπτώσεις η ανεπαρκής κατανάλωση φυτικών ινών και η μειωμένη πρόσληψη νερού.
Παράλληλα, η αύξηση του σωματικού βάρους εκτός του φυσιολογικού εύρους μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένη πίεση στις φλέβες του πρωκτού, αυξάνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης αιμορροΐδων. Ο καθιστικός τρόπος ζωής, ειδικά οι παρατεταμένες περίοδοι καθιστής στάσης ή ορθοστασίας, αλλά και η συχνή άρση βαρέων αντικειμένων υποσκάπτουν την ορθή λειτουργία του πρωκτού και εντείνουν την πίεση στις αιμορροϊδικές φλέβες. Τέλος, η αυξημένη πίεση στις αιμορροϊδικές φλέβες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με τις ορμονικές αλλαγές που προκύπτουν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη εσωτερικών αιμορροΐδων.
Συμπτώματα εσωτερικών αιμορροΐδων
Οι εσωτερικές αιμορροΐδες μπορεί να εκδηλωθούν με ποικίλα συμπτώματα, τα οποία μπορεί να διαφέρουν ως προς τη βαρύτητα. Το πιο κοινό σύμπτωμα των εσωτερικών αιμορροΐδων είναι η ανώδυνη αιμορραγία από το ορθό κατά τη διάρκεια των κενώσεων. Το αίμα μπορεί να είναι έντονο κόκκινο και να γίνεται αντιληπτό στο χαρτί υγείας ή στη λεκάνη της τουαλέτας. Αν και η αιμορραγία που προκαλούν οι αιμορροΐδες είναι γενικά ανώδυνη, μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα εάν η απώλεια αίματος είναι τόσο έντονη σε σημείο που να προκαλέσει σημαντική πτώση του αιματοκρίτη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εσωτερικές αιμορροΐδες μπορεί επίσης να παρουσιάσουν πρόπτωση ή και να επεκταθούν έξω από το άνοιγμα του πρωκτού κατά τη διάρκεια των κενώσεων. Μάλιστα, οι αιμορροΐδες που εντοπίζονται στο εσωτερικό του πρωκτικού σωλήνα ταξινομούνται ανάλογα με το βαθμό της πρόπτωσης που παρουσιάζουν. Αν και οι αιμορροΐδες που παρουσιάζουν πρόπτωση είναι ιδιαίτερα ενοχλητικές, συνήθως επανέρχονται χωρίς κάποια παρέμβαση στην αρχική τους θέση. Βέβαια, ανεξάρτητα από τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, είναι σημαντικό οι ασθενείς να υποβληθούν άμεσα σε ιατρική αξιολόγηση ώστε να εφαρμοστεί ένα αποτελεσματικό θεραπευτικό σχέδιο για τις αιμορροΐδες και να προληφθούν τυχόν ανεπιθύμητες επιπλοκές όπως η αναιμία.
Επιλογές θεραπείας για τις εσωτερικές αιμορροΐδες
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των εσωτερικών αιμορροΐδων είναι σε πρώτη φάση συντηρητική. Αρχικά, συνιστάται η καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας και κατά συνέπεια της καταπόνησης κατά τις κενώσεις με αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών στη διατροφή και ήπια σωματική άσκηση. Η εφαρμογή τοπικών φαρμακευτικών αλοιφών προσφέρει ανακούφιση από τη φλεγμονή. Με τα παραπάνω μέτρα οι εσωτερικές αιμορροΐδες συνήθως υποχωρούν επιτυχώς, ωστόσο υπάρχει αυξημένος κίνδυνος υποτροπής.
Οριστική ίαση της αιμορροϊδοπάθειας επιτυγχάνεται με επεμβατικό τρόπο, δηλαδή με χειρουργική επέμβαση. Η πιο κοινή επέμβαση για την αντιμετώπιση της πάθησης είναι η αιμορροϊδεκτομή. Ωστόσο, πλέον έχουν αναδειχθεί σύγχρονες, ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές που επιτρέπουν την αφαίρεση του πάσχοντος αιμορροΐδικού ιστού άμεσα, ανώδυνα και χωρίς να χρειάζονται τομές. Η αιμορροϊδεκτομή με laser, όπως ονομάζεται, συνιστά πρωτοποριακή τεχνική η οποία επιτρέπει, με τη χρήση οπτικής ίνας λέιζερ, την εκτομή του πάσχοντος ιστού και τον καυτηριασμό των αιμοφόρων αγγείων. Η διαδικασία πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία, είναι εύκολα ανεκτή από τον ασθενή και προάγει την άμεση επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες. Ο Γενικός Χειρουργός στην Αθήνα Δρ. Βασίλειος Κοντοστόλης εφαρμόζει την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο της θεραπείας με laser για την αντιμετώπιση των εσωτερικών αιμορροΐδων, με εξαιρετικά αποτελέσματα.